|
محله آخونی .... آخینی محله پدری و ریشه های زندگی ام
| ||
|
|
" یلدا " چگونه شبی است ؟ فصل زمستان از دیرهنگام تاکنون در فرهنگ ایرانیان همگام با شبی به نام ˈیلدا ˈ آغاز می شود.
طولانی ترین شب سال که آیین آن در فرهنگ باستانی این مرزو بوم جایگاهی ویژه دارد.
این شب که به ˈشب چله ˈ نیز معروف است، در شامگاه سی ام آذر ماه و بامداد یکم دی ماه به
عنوان بلندترین شب سال در نیم کره شمالی زمین حادث می شود. این شب را مصادف با انقلاب
زمستانی می داند چرا که از این شب به بعد طول روز بیش‌تر و طول شب کوتاه تر می شود.
در واقع خورشید در سی ام آذرماه به پایین ترین نقطه افق جنوب شرقی می رسد که این پدیده
سبب کوتاه شدن طول روز و افزایش زمان تاریکی شب می‌شود. اما با آغاز زمستان، خورشید
دوباره به سوی شمال شرقی باز میگردد و این روند بصورت معکوس تکرار می شود.
به عبارت دیگر، در شش‌ماهه آغاز تابستان تا آغاز زمستان، در هر شبانه روز خورشید اندکی
پایین‌تر از محل پیشین خود در افق طلوع می‌کند تا در نهایت در آغاز زمستان به پایین‌ترین حد
جنوبی خود با فاصله ۵/۲۳ درجه از شرق یا نقطه اعتدالین برسد. از این روز به بعد، مسیر
جابجایی‌های طلوع خورشید معکوس شده و مجددا به سوی بالا و نقطه انقلاب تابستانی باز
میگردد.
کلمه ˈیلدا ˈ برگرفته از واژه ای سریانی است که اصل آن از زبان سامی در دوران ساسانیان وارد
زبان پارسی شد. این لغت بمعنای میلاد، زایش، زاد روز و یا تولداست. در واقع ولادت خورشید
( مهر و میترا ) که رومیان آن را ناتالیس انویکتوس یعنی روز تولد مهرشکست ناپذیر، نامیده اند.
این شب در افسانه‌ها و اسطوره‌های ایرانی حدیث میلاد عشق است که هر سال در ˈخرم روز ˈ
مکرر می‌شود. از آن جا که خرم روز، بلندترین شب سال و نخستین روز دی ماه را به دنبال خود
دارد پیوند آن با خورشید معنایی ژرف می‌یابد.براساس این عقیده کهن از پس بلندترین شب سال
که یلدا نامیده می‌شود خورشید از نو زاده می‌شود و طبیعت دوباره آهنگ زندگی ساز می‌کند و
خرمی جهان را فرا می‌گیرد.
با توجه به وقوع پدیده باستانی و سنتی یادشده در آداب و رسوم ایرانیان، از گذشته تاکنون این
شب با حضور اقوام و بزرگان خانواده در کنار هم همراه با خوراکی هایی فراوان همچون انار،
هندوانه و سنجد و تفالی بر دیوان حافظ گرامی داشته می شود تا این گونه نمودهای عمیق
فرهنگی و آداب کهن ایرانی حفظ و به عنوان میراثی گرانبها مستحکم شوند.
 سازمان میراث فرهنگی به منظور حفظ سنن و آداب مربوط به این شب با قدمتی بیش از هشت
جشن بزرگ ایرانیان در تقویم ملی، به ثبت رسانید تا هر ساله مراسم انتظار زایش خورشید در
پهنای شبی طولانی و تاریک، با شکوهی هر چه تمام تر به پایان برسد.
موضوعات مرتبط: برچسب‌ها: |
درباره وبلاگ  محله یادگارهای پدری ام ، آخونی .
امکانات وب
|
| [ فالب وبلاگ : وبلاگ اسکین ] [ Weblog Themes By : weblog skin ] | ||
آمار
وب سایت: